Alimlərdən malyariya xəstəliyinin ağcaqanadlar vasitəsilə ötürülməsinin qarşısını alan vasitə

San Dieqo Kaliforniya Universitetinin alimləri malyariya parazitlərinin ötürülməsini tamamilə əngəlləmək üçün geni dəyişdirilmiş ağcaqanadlar yaradıblar. Təhlil.az xəbər verir ki bu, xəstəliyə qarşı mübarizədə əsl sıçrayışdır. Araşdırmanın nəticələri “Nature” jurnalında dərc olunub.

Alim qrupları “Anopheles stephensi” ağcaqanadlarının FREP1 zülalında tək bir amin turşusunu dəqiq əvəz etmək üçün CRISPR-Cas9 texnologiyasından istifadə ediblər. Malyariya parazitinin ağcaqanadın tüpürcək vəzilərinə çatma qabiliyyətini pozmaq üçün L224 əvəzinə Q224 sterilizasiya versiyası quraşdırılıb. Qeyd olunmalıdır ki, ağcaqanadların özləri nə laboratoriya şəraitində, nə də populyasiyalarda çoxalarkən reproduktiv qabiliyyətlərini itirmirlər.

Modifikasiyanın bütün populyasiyada yayılmasını təmin etmək üçün elm adamları nəsillərə miras qalma ehtimalı yüksək olan “allelic-drive” sistemi hazırlayıblar.

Metod meyvə milçəklərində insektisid müqavimətini aradan qaldırmaq üçün son təcrübələrə bənzəyir.

Nəticədə Q224 quraşdırılan ağcaqanadlar malyariya parazitlərinə tam müqavimət göstərə biliblər. Onlar həyati funksiyaları dəyişdirilməmiş fərdlərdən demək olar ki, fərqlənmir. Bu da mutasiyanın vəhşi təbiətə uğurla yayılma şansını artırır. Alimlər qeyd edirlər ki, onlar hələ də mexanizmləri tam başa düşmürlər, lakin dəyişiklik çox təsirli olub.