Çin investisiyaları Azərbaycanda - regionda iqtisadi liderliyin göstəricisi - ŞƏRH

Çin investisiyalarına görə regionun lideri Azərbaycandır. Avrasiya İnkişaf Bankının (AYB) hesabatına görə, Çinin Cənubi Qafqazdakı birbaşa xarici investisiya portfeli son on ildə 2,5 dəfə artaraq 2025-ci ilin birinci yarısında 690 milyon dollara çatıb. Hesabata görə, Çin investisiyalarının əsas hissəsi Azərbaycana məxsusdur və ümumi investisiyanın təxminən 60%-ni təşkil edir. Gürcüstanın payı isə təxminən 40%-dir. Bu rəqəmlər təkcə maliyyə statistikası deyil, həm də regionun geosiyasi və iqtisadi mənzərəsində Azərbaycanın mövqeyini göstərən əhəmiyyətli göstəricidir. Azərbaycanın Çin investisiyalarında lider mövqeyinə malik olması regiondakı strateji əhəmiyyətini də ortaya qoyur. Bu nəticə göstərir ki, Azərbaycan Cənubi Qafqazda əsas iqtisadi aktor və Çin üçün prioritet tərəfdaşdır. Ölkənin enerji resursları, tranzit dəhlizləri və regional iqtisadi infrastruktur imkanları Çin üçün cəlbedici olduğu kimi, Azərbaycanın öz strateji maraqlarını da gücləndirir. Çin investisiyalarının çox hissəsinin Azərbaycana yönəlməsi, həmçinin ölkənin regional lider kimi tanınmasının maliyyə tərəfdən də təsdiqidir.

Azərbaycan-Çin münasibətləri son illərdə ciddi inkişaf yolu keçib. Bu əməkdaşlıq enerji, nəqliyyat, infrastruktur və texnologiya sahələrində genişlənir. Çin üçün Azərbaycanın enerji resursları etibarlı təchizat mənbəyi, tranzit marşrutları isə Avropa və Asiya bazarları arasında qapı rolunu oynayır. Eyni zamanda, Çin investisiyaları yalnız maliyyə dəstəyi deyil, regionda strateji əlaqələrin möhkəmləndirilməsi və uzunmüddətli əməkdaşlığın qurulması vasitəsi kimi qiymətləndirilir. Bu əməkdaşlıq həm də Azərbaycana gələcək layihələrdə daha böyük rol oynamaq imkanı yaradır.

Çinin Azərbaycana olan marağı həm də Cənubi Qafqazda sabit və etibarlı tərəfdaş axtarışının nəticəsidir. Azərbaycan isə bu marağı davamlı iqtisadi və siyasi əməkdaşlıqla qarşılayır. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində həyata keçirilən layihələr, xüsusilə enerji, nəqliyyat və logistika sahəsində Azərbaycanın regionda strateji mövqeyini gücləndirir. Gələcəkdə Çin investisiyalarının daha da artacağı gözlənilir ki, bu da regionun iqtisadi inteqrasiyasını sürətləndirəcək və Azərbaycanın lider mövqeyini möhkəmləndirəcək.

Azərbaycanın təşəbbüsü ilə reallaşan yükdaşıma, liman və enerji layihələri Çinin regional planlarının bir hissəsinə çevrilir. Bu layihələr həm ölkənin iqtisadi inkişafına, həm də Cənubi Qafqazda sabitliyin təmin olunmasına xidmət edir. Çin kimi nəhəng iqtisadiyyatın Azərbaycana marağı, ölkənin geosiyasi və iqtisadi əhəmiyyətini artırır, həmçinin gələcəkdə regionun bütün aktorları üçün yeni əməkdaşlıq imkanları açır.

2025-ci il göstərdi ki, Azərbaycan Cənubi Qafqazda yalnız enerji mənbəyi deyil, həm də strateji tərəfdaş, iqtisadi lider və regional stabilliyi gücləndirən aktordur. Çin investisiyalarının davamlı artımı Azərbaycanın regional lider mövqeyini daha da möhkəmləndirəcək.

Hikmət Həsənov