Azərbaycanda insan hüquqlarına hörmətin təntənəsi: Amnistiya ilə ikinci şans - ŞƏRH

19 dekabr 2025-ci il tarixində Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə "Konstitusiya və Suverenlik İli" çərçivəsində elan olunan amnistiya Azərbaycan Respublikasının insan hüquqlarına verdiyi önəmin daha bir bariz nümunəsidir. Bu amnistiya təşəbbüsü yalnız məhkumlara ikinci şans verməklə kifayətlənmir, həm də ölkədə hüquqi sistemin insani prinsiplərə uyğun fəaliyyət göstərdiyini nümayiş etdirir və dövlətin vətəndaşlara hörmətini göstərir. Milli Məclisin qərarı ilə həyata keçirilən amnistiya təşəbbüsü ədliyyə sistemindəki məhkumların hüquqlarının qorunması, onların sosial reinteqrasiyası və cəmiyyətə geri dönmələri baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.

Ədliyyə Nazirliyinin penitensiar müəssisələrində amnistiyanın icrası Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili Səbinə Əliyeva, Milli Məclisin deputatı Zahid Oruc, Baş Prokurorluq və ədliyyə orqanlarının nümayəndələrinin iştirakı ilə həyata keçirilib. Prosesin şəffaflığının təmin olunması məqsədilə media nümayəndələrinin də tədbirdə iştirak etməsi dövlətin ictimai nəzarətə verdiyi önəmi və insan hüquqlarına hörməti göstərir. Bu, həm də cəmiyyətin ədalət və hüquq sisteminə inamını gücləndirir.

Amnistiya aktı çərçivəsində ilkin mərhələdə 300-ə yaxın məhkum sənədlərini alaraq azadlığa buraxılıb. Növbəti mərhələlərdə isə 5000 nəfərin azadlığa buraxılacağı gözlənilir. On minlərlə məhkumun isə cəzası azaldılacaq. Bu, yalnız onların fərdi həyatı üçün deyil, həm də ailələri, yaxın çevrəsi və cəmiyyət üçün əhəmiyyətli sosial və humanitar təsirlərə malikdir. Belə təşəbbüslər məhkumlara həyatlarında yeni imkanlar açmaqla onların sosial reinteqrasiyasını, ailələrinə qayıdışını, peşəkar fəaliyyətə qoşulmalarını və cəmiyyətə faydalı üzv kimi yenidən inteqrasiya olunmalarını təmin edir. Bu, həm də sosial dayanıqlığın güclənməsi və cəmiyyətin inklüzivliyinin artırılması baxımından önəmlidir.

Azərbaycanda amnistiyaların tez-tez keçirilməsi hüquqi sistemin humanist yanaşmasını və cəmiyyətin sosial ədalət prinsiplərini gücləndirir. Bu tədbirlər həm də ölkənin beynəlxalq insan hüquqları standartlarına uyğunluğunu nümayiş etdirir, dövlətin vətəndaşlarına verdiyi dəyərin göstəricisi kimi qəbul edilir. Suverenlik ili çərçivəsində həyata keçirilən bu amnistiya, eyni zamanda milli hüquq və azadlıqların qorunması, dövlətin vətəndaşlara sosial məsuliyyətinin həyata keçirilməsi və hüquqi ədalətin möhkəmləndirilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Məhkumlara ikinci şansın verilməsi cəmiyyətdə humanist dəyərlərin təşviq olunması, şəxslərin həyatına və inkişafına hörmətin artırılması baxımından da önəmlidir. Bu addım eyni zamanda dövlətin insan hüquqlarına hörmətini, hüquqi sistemin çevikliyini və sosial məsuliyyətini nümayiş etdirir. 2025-ci il amnistiyası Azərbaycanda hüquqi və humanist dəyərlərin birləşməsini, məhkumlara ikinci şansın verilməsini və cəmiyyətdə sosial ədalətin möhkəmlənməsini nümayiş etdirir. Bu, həm dövlətin insan hüquqlarına hörmətini, həm də suverenliyin təminatını gücləndirən mühüm addım hesab oluna bilər, eyni zamanda ölkənin beynəlxalq nüfuzunu və hüquqi sisteminə inamını artırır.

Hikmət Həsənov